Zo af en toe kom ik op internet een en ander tegen over de platte-aarde theorie. Soms gekscherend en een beetje de draak ermee stekend, soms bloedserieus. Hoewel ik het oprecht een compleet absurd idee vind, ben ik wel gefascineerd door de gedachtegang erachter. Wat drijft iemand om vast te houden aan zo’n overtuiging? Vooral de vraag waarom je zou geloven dat een wereldwijde samenzwering ons collectief voor de gek houdt. Ik vraag dan, richting de aanhangers van die theorie: wat zou de reden zijn om ons collectief voor de gek te houden? Waarom zou men ooit bedacht hebben dat de mensheid hierover voorgelogen moest worden?
Maar jij gelooft in God, dat is toch ook irrationeel?
De platte-aarde theorie is natuurlijk weerlegd door de wetenschap, waarnemingen, maar ook gewoon gezond verstand. Maar toch zijn er veel mensen die oprecht geloven in een platte aarde. De gedachte dat onze aarde een platte schijf zou zijn in plaats van een bol, druist in tegen alles wat we weten vanuit de natuurkunde en astronomie. Een platte aarde kan wetenschappelijk simpelweg niet. Het is irrationeel. "Maar jij gelooft in God, dat is toch ook irrationeel?" zou je mij nu kunnen tegenwerpen.
Sinds de tijd van de oude Grieken weten we dat de aarde rond is. Door eenvoudige waarnemingen, zoals het geleidelijk verdwijnen van een schip aan de horizon, kunnen we concluderen dat de aarde een bol is. Foto’s vanuit de ruimte tonen de aarde als een prachtige blauwe bol. Satellieten, vliegtuigen en zelfs de manier waarop schaduwen en zonlicht zich gedragen, wijzen allemaal in dezelfde richting: de aarde is rond. Vlieg de wereld rond en je komt terug waar je vandaan vertrok.
Tegenstanders van deze feiten – zoals de aanhangers van de platte-aarde theorie – beweren dus dat er een samenzwering gaande is. Ze geloven dat overheden, wetenschappers, piloten en astronauten ons massaal misleiden. Maar dat klinkt niet alleen onrealistisch, het voedt ook een diep wantrouwen richting de hele samenleving.
...dat veel aanhangers van de platte-aarde theorie zich identificeren als christenen.
"Hij troont boven de schijf van de aarde
– haar bewoners zijn als sprinkhanen –,
Hij spreidt de hemel uit als een doek,
spant hem uit als een tent om in te wonen." – Jesaja 40:22 (NBV21)
Wat wel opvallend is, is dat veel aanhangers van de platte-aarde theorie zich identificeren als christenen. Volgens mij komt dit voort uit een manier van Bijbellezen die de teksten letterlijk en bijna simplistisch opvat, zonder oog voor de symboliek en ook poëzie in de Bijbel. Ook Genesis bijvoorbeeld wordt door sommigen gelezen als een wetenschappelijk verslag van de schepping, terwijl het juist een dieper, veel groter verhaal vertelt over Gods scheppingskracht. De Bijbel roept ons toch ook op om te groeien in wijsheid en inzicht? Dan moeten we niet vast blijven zitten in te letterlijke interpretaties.
Door de eeuwen heen heeft het christendom grote denkers voortgebracht die de wetenschap omarmden. Denk aan Copernicus en Galileo, die ondanks weerstand vanuit de gevestigde orde vasthielden aan de waarheid dat de aarde rond is en rond de zon draait. Hun geloof in God stond niet in de weg van wetenschappelijke ontdekkingen; het was juist hun geloof dat hen aanspoorde om Gods schepping beter te begrijpen. Dit laat zien dat geloof in God en wetenschappelijke kennis hand in hand kunnen gaan.
...onderzoek om de onzin van het Christelijk geloof te bewijzen...
Oké, voor sommigen blijft geloven in God net zo irrationeel als geloven in een platte aarde. Maar het geloof in God is veel rationeler dan men vaak denkt, ondersteund door filosofische en wetenschappelijke argumenten. Neem bijvoorbeeld het kosmologische argument: als er iets bestaat, moet er een oorzaak zijn. De complexiteit en schoonheid van het universum wijst op een intelligente kracht achter alles wat we waarnemen. Lee Strobel is een voormalig journalist en atheïst die door zijn onderzoek om de onzin van het Christelijk geloof te bewijzen, tot geloof kwam. In zijn boek "Bewijs genoeg" ("The Case for Christ") onderzoekt hij de historische en wetenschappelijke bewijzen voor het christelijk geloof, waarbij hij gesprekken met experts voert om de waarheid van Jezus' opstanding te onderbouwen. Bijzonder toch?
Onze waarnemingen laten niet altijd de volledige waarheid zien. Archeologische ontdekkingen, zoals die van Jericho en Jeruzalem, evenals niet-Bijbelse bronnen zoals geschriften van Flavius Josephus, ondersteunen de historische nauwkeurigheid van veel Bijbelse verhalen. Ook zijn er duizenden manuscripten van het Nieuwe Testament die relatief kort na de oorspronkelijke geschriften dateren.
Voor velen lijkt het idee dat God de wereld heeft geschapen net zo ongelooflijk als de platte-aarde theorie, simpelweg omdat het voorbij ons menselijk begrip gaat. Maar in mijn eigen reis van geloof en kennis nemen van de wetenschap heb ik geleerd dat de waarheid van de Bijbel en die van de wetenschap helemaal niet met elkaar in tegenspraak hoeven te zijn. Hoewel we sommige dingen niet direct kunnen waarnemen, zoals de oorsprong van de aarde of God zelf, betekent dat niet dat ze niet waar zijn. De Bijbel roept ons op om verder te kijken dan het zichtbare.
...straks zal die spiegel volkomen helder zijn.
Ik geloof in een leven na dit leven, waar ook alles wat nu nog raadselachtig of onbegrijpelijk is, helder zal worden. Paulus spreekt in een brief aan de Korintiërs – die in de Bijbel staat – over een wazige spiegel; straks zal die spiegel volkomen helder zijn. Op dit moment geloof ik dat schepping door evolutie goed mogelijk is, ook al blijven er voor mij nog veel vragen. Er zijn gelovigen die fel tegen een gedachte van theïstische evolutie zijn. Misschien zullen we ooit, samen, na dit leven met dezelfde verwondering kijken naar de schepping en zeggen: "Deed God het zo? Zo had ik het nooit begrepen en kunnen bedenken." En dan horen we de stem van de HEER die dan antwoordt: "Maar Ik wel."
"In het begin schiep God de hemel en de aarde. De aarde was woest en doods, duisternis lag over de oervloed, en over het water zweefde Gods geest." – Genesis 1:1-2 (NBV21).